De gemeente Middelburg besluit om met drie andere gemeenten samenwerkingsverbanden aan te gaan in de vorm van het ‘gastgemeentemodel’. Bij de eerste gelegenheid wijkt men af van de organisatiestructuur.
De gemeente Middelburg heeft besloten om met drie andere gemeenten, waaronder Vlissingen, op 34 gebieden samenwerkingsverbanden aan te gaan in de vorm van het ‘gastgemeente-model’: ambtenaren van de ene gemeente worden ingepast in de ambtelijke dienst van de andere. Het eerste samenwerkingsverband, tussen Middelburg en Vlissingen, ligt op het terrein van de gemeentelijke belastingheffing en invordering. Men wil de eenheid Belastingen binnen de afdeling Planning en Control van de gemeente Middelburg plaatsen, met daarboven een leidinggevende uit de gemeente Vlissingen. Middelburg heeft echter een organisatiestructuur met maximaal drie hiërarchische niveaus. De or adviseert negatief, omdat het voornemen afwijkt van de organisatiestructuur binnen de gemeente Middelburg.
Ondernemingskamer
De Ondernemingskamer wijst de bezwaren van de or van de hand. De OK constateert dat er consensus is over de wenselijkheid en de overige aspecten van de samenwerking tussen bestuurder en or. Duidelijk is geworden dat de gemeente Vlissingen als voorwaarde heeft gesteld dat zijn ambtenaar tot operationeel leidinggevende moet worden benoemd of dat de eenheid in Vlissingen moet worden gevestigd. Ook het feit dat de afdelingsmedewerkers de benoeming van deze leidinggevende ondersteunen acht de OK van belang. De benoeming zal ook niet leiden tot extra kosten. De vrees van de or dat er sprake zal zijn van een precedentwerking als bij het eerste samenwerkingsverband al afgeweken wordt van de organisatiestructuur, wordt door de OK niet gedeeld. Het gaat om een tijdelijke aanstelling en afgesproken is dat de organisatiestructuur van de gastgemeente bij de volgende samenwerkingsverbanden leidend zal zijn. De OK deelt de kritiek van de or wel dat de ondernemer onduidelijkheid heeft gecreëerd over de vraag hoe lang de periode van deze leidinggevende functie zal zijn. Pas tijdens de procedure is duidelijk geworden dat dit in het uiterste geval tot de pensioengerechtigde leeftijd van de betrokken ambtenaar is, hetgeen kan neerkomen op een periode van twintig jaar. Dit gebrek in de onderbouwing vindt de OK echter niet zo zwaar dat daardoor het besluit kennelijk onredelijk verklaard zou moeten worden.
Commentaar
De OK kan een besluit kennelijk onredelijk verklaren als de ondernemer bij afweging van alle betrokken belangen in redelijkheid niet tot een besluit heeft kunnen komen. Op het moment dat er sprake is van het oprichten van een samenwerkingsverband heeft de ondernemer te maken met de opstelling van de samenwerkingspartner. De belangen waarmee rekening gehouden moet worden, worden dan niet alleen door de ondernemingsraad ingebracht, maar kunnen ook betrekking hebben op andere betrokken partijen waar de ondernemer rekening mee te houden heeft. Het feit dat de gekozen constructie niet optimaal past in de eigen organisatiestructuur weegt niet zo zwaar dat alleen daarom al het besluit kennelijk onredelijk verklaard moet worden. De OK gaat na of de ondernemer alle belangen redelijk heeft afgewogen. Ook in het geval dat daarbij afgeweken wordt van het eigen beleid, kan het besluit toch de toets der kritiek doorstaan, zoals deze zaak duidelijk maakt.
Ondernemingskamer 9 februari 2012, LJN BV7331
