Wij zijn een or van een woningbouwvereniging. In de afgelopen jaren moesten wij een aantal keer constateren, dat individuele or-leden in normale werkoverleggen worden aangesproken op zaken die zij tijdens de overlegvergadering ter sprake hadden gebracht. Eén van de or-leden kreeg onlangs een matige beoordeling, onder meer vanwege uitlatingen tijdens verschillende overlegvergaderingen. Wat kunnen wij doen?
De werknemer die ook nog eens lid is van de ondernemingsraad, kan in een lastige positie verkeren. Aan de ene kant is hij werknemer die vaak in een afhankelijke positie zit ten opzichte van de werkgever. Aan de andere kant is hij or-lid, van wie een kritische houding wordt verwacht en die ook zijn mening mag geven over hem onwelgevallige zaken.
De Wet op de Ondernemingsraden onderkent dit. In artikel 21 van deze wet staat, dat or-leden beschermd moeten worden tegen benadeling. Or-leden mogen niet uit hoofde van hun lidmaatschap van de ondernemingsraad of van een commissie van die raad, worden benadeeld in hun positie in de onderneming. Een berisping, een waarschuwing of andere disciplinaire maatregelen voor zaken die te maken hebben met het lidmaatschap van de ondernemingsraad zijn dan ook in strijd met de WOR. Ook geldt er een opzegverbod indien het ontslag te maken heeft met het or-lidmaatschap.
Dit lijken heldere bepalingen, maar de praktijk is soms weerbarstiger. En vaak is het lastig om duidelijk aan te wijzen dat er sprake is van benadeling. Indien het vermoeden bestaat of duidelijk is dat het gaat om benadeling, kan het verstandig zijn om als ondernemingsraad het voortouw te nemen in plaats van als individuele werknemer. Op die manier maak je als or duidelijk, dat het or-lid wordt gesteund en dat benadeling een or-aangelegenheid is.
Het is dan ook de ondernemingsraad die op grond van artikel 21 WOR een procedure kan starten bij de kantonrechter, met het verzoek te bepalen dat de bestuurder zich moet houden aan het benadelingsverbod. Bij een ontslagprocedure kan de ondernemingsraad zich als belanghebbende voegen en een verweerschrift indienen tegen de ontbinding van de arbeidsovereenkomst.
Uiteraard is het belangrijk om te voorkomen dat or-leden worden benadeeld. Daarom is het verstandig om, in ieder geval bij aanvang van iedere zittingstermijn, heldere afspraken te maken op welke manier benadeling wordt voorkomen. Indien er desondanks een vermoeden ontstaat dat er sprake is van overtreding van het benadelingsverbod, verdient het aanbeveling om alles goed te documenteren, in bijvoorbeeld mails of andere verslagen. Hierdoor sta je in een procedure altijd sterker.
