Wij zijn de ondernemingsraad van een gemeente. Vanwege de inwerkingtreding van de Wnra is er bij ons onduidelijkheid ontstaan over de afbakening van de rol van de ondernemingsraad ten opzichte van de positie van de vakbonden. Hoe zit dit?
Op 1 januari 2020 is de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) in werking getreden. Door deze wet is de rechtspositie van een groot gedeelte van de ambtenaren gelijk aan de positie van werknemers die niet voor een overheidswerkgever werken. Dit betekent dat deze groep onder het ‘normale’ arbeidsrecht van het Burgerlijk Wetboek valt en er geen verschil meer is op het terrein van bijvoorbeeld het ontslagrecht of de (eenzijdige) wijziging van arbeidsvoorwaarden. Een relevante vraag is, of de Wnra ook leidt tot een juridisch andere positie voor de ondernemingsraad.
Over het algemeen is het antwoord op deze vraag ‘nee’. De Wnra heeft namelijk niet geleid tot wijzigingen in de Wet op de Ondernemingsraden op zichzelf. Het vervallen van de rechtspositieregelingen, waaronder CAR/UWO bij gemeenten, heeft wel geleid tot wijzigingen in het zogenaamde collectieve arbeidsvoorwaardenoverleg. Op lokaal niveau bestond, tot aan de intrede van de Wnra, het Georganiseerd Overleg (GO): het overleg tussen vakbond en werkgever. Zaken die de bestuurder met het Georganiseerd Overleg besprak en regelde, lagen op grond van artikel 27 lid 3 van de WOR niet meer op het bord van de or. Dit artikel bepaalt immers dat het instemmingsrecht van artikel 27 niet aan de orde is, wanneer de zaak is geregeld bij cao of bij publiekrechtelijke arbeidsvoorwaardenregeling. In de praktijk wisselde het op welke manier het GO werd ingevuld. Per gemeente verschilde de taakafbakening tussen het Georganiseerd Overleg en de ondernemingsraad. Met het vervallen van het CAR/UWO is dit lokale overleg met de bonden komen te vervallen, waardoor de rol van de or groter zou kunnen worden. Echter, de cao-gemeenten voorziet in een alternatief, namelijk het Lokaal Overleg. De cao-gemeenten bepaalt in hoofdstuk 12, dat er een Lokaal Overleg is ingesteld en welke onderwerpen in ieder geval op het niveau van het Lokaal Overleg besproken moeten worden. Daarnaast biedt de cao ruimte om de onderwerpen die tot de verantwoordelijkheid van het Lokaal Overleg behoren, uit te breiden. Hoe meer onderwerpen door het Lokaal Overleg worden behandeld, hoe kleiner de rol van de or zal zijn op het terrein van de arbeidsvoorwaardenvorming. Vooralsnog bestaat de indruk, dat de taakafbakening tussen het Lokaal Overleg en ondernemingsraad niet veel zal verschillen met die tussen het Georganiseerd Overleg en de ondernemingsraad. Het is wel verstandig om een duidelijke taakafbakening met elkaar af te spreken, maar daarbij niet uit het oog te verliezen dat samenwerking tussen vakbond en or elkaars positie kan versterken.
