Gezond zijn en blijven is in deze tijd belangrijker dan ooit. Om dit te bereiken gelden nu ongekende regels, zoals de intelligente lockdown. Ook bestaande regels krijgen soms een andere invulling, bijvoorbeeld over privacy. Het is raadzaam dat een OR goed oplet of de privacy van werknemers niet te makkelijk door een werkgever opzij wordt gezet.
Hoe om te gaan met het recht op privacy in de Coronacrisis?
Antwoord:
Uitgangspunt is en blijft – ook in de coronacrisis – dat een werkgever de Algemene Verordening gegevensbescherming (AVG) naleeft.
Wat zegt de AP over privacyaspecten van werknemers in de Coronacrisis?
De voorzitter van de privacy toezichthouder de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) zegt: ‘Privacy is heel belangrijk. Maar in deze crisis is de bestrijding van het virus en het redden van levens de topprioriteit’. Maar hij zegt ook: ‘De coronacrisis mag geen excuus worden om de privacy helemaal overboord te gooien.’
De AP geeft momenteel organisaties de ruimte om hun volledige aandacht te besteden aan het bestrijden van de gevolgen van de Coronacrisis. De AP krijgt veel vragen vanuit de zorg over privacyaspecten. Zo hebben veel zorgorganisaties een manier om beveiligd te beeldbellen, maar sommige niet. Daarvan zegt de AP: ‘Gebruik als het echt niet anders kan consumentenapps als FaceTime of Skype. Maar wees daarbij voorzichtig: doe het alleen bij hoge uitzondering en deel via die apps zo min mogelijk gevoelige gegevens.’
Privacy en personeelscontrolesysteem voor thuiswerken
Werkgevers hebben (in veel gevallen) geen direct zicht op wat de thuiswerker doet, terwijl dit voor sommige functies wel wenselijk kan zijn. Zo kan privacywetgeving verplichten om passende maatregelen te nemen ter bescherming van persoonsgegevens van bijvoorbeeld de klanten van contactpersonen. Een werkgever kan dit dan via een personeelscontrolesysteem oplossen. Hier heeft de OR een rol. Het invoeren van een dergelijk systeem is instemmingsplichtig. Waar dient de OR bij zijn instemming op te letten?
Het is van belang dat de privacywetgeving wordt nageleefd. Het is evident dat een controle van thuiswerken een inbreuk op de privacy van de thuiswerker oplevert. Wanneer kan een werkgever dit toch doen? De werkgever dient de werknemer te informeren over de controle, maar daarnaast moet er een zogenaamd gerechtvaardigd doel zijn, en er moet geen alternatief, minder ingrijpend middel zijn waarmee hetzelfde doel wordt bereikt. Let wel, als een werkgever het thuiswerken gaat controleren, dan verwerkt hij ook persoonsgegevens en dient hij dat te melden aan de AP.
Werkgever mag zieke werknemer naar huis sturen
De AP informeert werkgevers dat zij nú wel via de (bedrijfs)arts het personeel kunnen laten testen op corona. Verder stelt de AP op zijn site dat een werkgever een werknemer met verkoudheids- of griepverschijnselen – onder de bijzondere omstandigheden van de Coronacrisis – naar huis mag sturen. De AP vindt dat de werkgever in deze uitzonderlijke tijd van zijn medewerker mag verlangen dat deze meewerkt.
Als een werknemer niet meewerkt, mag de werkgever hier consequenties aan verbinden. Gezien het spanningsveld tussen privacy rechten van werknemers en de plicht van de werkgever tot het bieden van een veilige werkomgeving, dienen de door de werkgever eventueel te nemen sancties wel proportioneel te zijn en niet verdergaand dan strikt noodzakelijk.
Gezondheidsgegevens
Informatie over gezondheid van een werknemer is een bijzonder persoonsgegeven. Het uitgangspunt is dat de verwerking van bijzondere persoonsgegevens op grond van de AVG is verboden, tenzij sprake is van een wettelijke uitzondering. Werkgevers mogen bij een ziekmelding alleen persoonsgegevens verwerken die voor de werkgever noodzakelijk zijn. In het algemeen is niet noodzakelijk te weten wát iemand heeft. Is dat met het coronavirus anders? Nee, op basis van de AVG mag een werkgever niet in zijn administratie verwerken dat iemand corona heeft (gehad). Tenzij het noodzakelijk is voor de werkgevers om redenen van algemeen belang op het gebied van de volksgezondheid of om vitale belangen te beschermen (Art. 6 en 9 van de AVG) of om te voldoen aan een andere wettelijke verplichting. Dit moet per geval worden beoordeeld. Dit zou het geval kunnen zijn in de Coronacrisis.
Klik hier voor onze andere vragen en antwoorden.
