Op 1 juli 2015 is met de invoering van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) het arbeidsrecht voor een groot deel gewijzigd. Op basis van de ervaringen met de WWZ sinds 2015 is de regering van mening dat de WWZ aanpassing behoeft. Minister Koolmees komt daarom met de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB). De WAB is van 9 april 2018 tot 7 mei 2018 voor internetconsulatie vrijgegeven. De minister wil het wetsvoorstel voor de zomer naar de Raad van State sturen en daarna naar de Tweede Kamer. Het beoogde tijdstip van de inwerkingtreding van de WAB is 1 januari 2020. In dit artikel wordt een aantal beoogde wijzigingen in het kort op een rij gezet.
Ontslagrecht
Een werkgever moet aan één van de in artikel 7:669 lid 3 sub a t/m h Burgerlijk Wetboek genoemde ontslaggronden volledig voldoen om tot een rechtsgeldig ontslag te kunnen komen. Er kunnen dus geen ontslaggronden gecombineerd worden. In de WAB wordt een cumulatiegrond geïntroduceerd in sub i van voornoemd wetsartikel. Deze nieuwe ontslaggrond geeft de rechter de mogelijkheid om omstandigheden te combineren, zoals disfunctioneren en een verstoorde arbeidsverhouding. Bij ontbinding met gebruikmaking van de cumulatiegrond kan de rechter bovenop de transitievergoeding een extra vergoeding toekennen aan de werknemer. De vergoeding bedraagt maximaal 50% van de transitievergoeding. Daarnaast blijft de mogelijkheid bestaan om een billijke vergoeding toe te kennen aan een werknemer indien er sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever.
Ketenregeling
Op dit moment is het – kort gezegd – mogelijk om aansluitend 3 contracten in 2 jaar aan te gaan. De termijn waarbinnen opvolgende tijdelijke contracten kunnen worden gesloten wordt in de WAB verruimd van 2 naar 3 jaar. Daarnaast wordt het mogelijk om bij cao de tussenpoos die er moet zitten om een keten te onderbreken (thans 6 maanden) te verkorten. De tussenpoos kan worden verkort naar 3 maanden indien er sprake is van terugkerend tijdelijk werk dat maximaal 9 maanden per jaar kan worden gedaan. Verder worden invalkrachten die in het primaire onderwijs invallen wegens ziekte uitgezonderd van de ketenregeling.
Payroll
Met uitzondering van pensioen worden payrollbedrijven verplicht om werknemers die zij ter beschikking stellen van een opdrachtgever, dezelfde arbeidsvoorwaarden aan te bieden als werknemers die rechtstreeks bij de opdrachtgever in dienst zijn.
Transitievergoeding
Op dit moment komen werknemers in aanmerking voor een transitievergoeding indien zij tenminste 24 maanden aaneengesloten in dienst zijn bij hun werkgever. In de WAB wordt dit als volgt gewijzigd. Werknemers krijgen vanaf de eerste dag recht op een transitievergoeding. Dit geldt ook voor de proeftijd. Bij lange dienstverbanden wordt de opbouw van de transitievergoeding verlaagd, in die zin dat de verhoging vanaf het 10e dienstjaar komt te vervallen. Daarnaast komt er een regeling voor kleine werkgevers om compensatie te vragen voor de transitievergoeding die is betaald bij ontslag als gevolg van bedrijfsbeëindiging, wegens pensionering of ziekte.
Proeftijd
Indien een werkgever aan een werknemer direct een vast contract aanbiedt, mag een proeftijd van maximaal 5 maanden (in plaats van 2 maanden) worden overeengekomen. In het geval een arbeidsovereenkomst van 2 jaar of langer worden aangeboden, mag er een proeftijd van maximaal 3 maanden (in plaats van 2 maanden) worden overeengekomen.
Conclusie
Een deel van de wijzigingen in de WAB brengt ons weer terug naar het arbeidsrecht voor invoering van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ). De cumulatiegrond geeft de kantonrechter weer de mogelijkheid om niet volledig ingevulde ontslaggronden te combineren. Deze mogelijkheid had de rechter voor invoering van WWZ ook. Ook de terugkeer van 2 naar 3 jaar alvorens er een vast dienstverband ontstaat lijkt op de situatie van voor invoering van de WWZ. Of de beoogde wijzigen ook echt door gaan is nog maar de vraag. Het wetsvoorstel dient immers nog langs de Raad van State en de Tweede Kamer te gaan. Daarnaast is de internetconsultatieronde op 7 mei jl. afgerond en brengt dit mogelijk ook nog wijzigingen in het wetsvoorstel mee.
