In de afgelopen twee jaar zijn we in onze organisatie gaan werken met min of meer zelfsturende teams. Deze teams nemen nu zelf besluiten over een aantal onderwerpen. Als OR hebben wij deze ontwikkeling toegejuicht, omdat op die manier medewerkers rechtstreeks invloed kunnen uitoefenen. Wij merken nu wel dat wij minder betrokken worden en vaak pas achteraf worden geïnformeerd. Toen wij hierover onze onvrede uitten aan de bestuurder, meldde die dat wij niet zo moeilijk moeten doen. De OR zou toch maar weinig draagvlak hebben. Wat moeten wij doen?
Uit jullie verhaal blijkt, dat de zeggenschap over in ieder geval een aantal onderwerpen bij de (zelfsturende) teams is neergelegd. Dit lijkt dat een reden te zijn voor de bestuurder om de OR niet meer te betrekken. Juridisch gezien is dat niet juist: Op grond van artikel 27 WOR vervalt het instemmingsrecht van de OR niet, ook niet wanneer de besluitvorming binnen de zelfsturende teams plaatsvindt. Echter, in praktische zin wordt het natuurlijk wel lastig om als OR een besluit van de teams ter discussie te stellen, al kun je je in sommige situaties daar wel iets bij voorstellen.
Afspraken
Het is belangrijk om met de bestuurder duidelijke afspraken te maken over hoe je in zelfsturende organisatie omgaat met de medezeggenschap, zodat er geen onduidelijkheid ontstaat over de verplichtingen over en weer. Deze afspraken kun je vastleggen in een convenant. Veel grote onderwerpen zullen echter hoe dan ook geen onderdeel vormen van besluitvorming binnen de teams. Te denken valt bijvoorbeeld aan investeringen, reorganisaties, verkoop van (een deel van) de onderneming en overnames. Dat betekent dat ook in het geval van zelfsturende teams, de OR als volwaardige gesprekspartner fungeert. Wel kan ik me voorstellen dat praktische besluiten over bijvoorbeeld de roostering aan de teams worden overgelaten. De OR moet in die situatie mogelijk accepteren dat de besluitvorming binnen de teams plaatsvindt. Wel wil je als OR betrokken worden wanneer de besluitvorming in de teams niet goed verloopt. Ook kan het zinvol zijn om met de bestuurder een soort ‘raambesluiten’ te bespreken, waarbinnen de teams zelf kunnen besluiten.
Zichtbaar
Verder zou het zinvol kunnen zijn om te bekijken of de manier waarop de OR is samengesteld past bij de organisatie in zelfsturende teams. Als OR wil je geïnformeerd kunnen worden door de teams over de zaken. Dat leidt ertoe dat je als OR op de hoogte bent van de zaken die binnen de teams spelen, hetgeen waardevol is voor het OR-werk. Je kunt aan de bel trekken wanneer meerdere teams tegen dezelfde problemen aanlopen, of wanneer bepaalde onderwerpen toch niet door teams opgepakt kunnen worden. Door je als OR zichtbaar te maken, creëer je ook weer draagvlak voor de OR.
